Het merk 'Molen' heeft een rijke historie gekend in Gouda, maar ook in de plaatsen Gorinchem en Aarlanderveen. Ook zijn pijpen uit Belgie en Duitsland met dit merkteken bekend.
Het merk lijkt ook gebruikt te zijn in Leeuwarden.
Het merk Molen is in Gouda tussen 1667 en 1902 in gebruik geweest bij achtereenvolgens (ref *14) ;
1669-1677 Gerrit Jansz. Aerns.
1677-1697 Willem Hanse Verschut
1697-1722 Arij Jacobsz. Danens
1722-1759 Jacob Arijsz. Danens
1759-1778 Jan Arijsz. Danens
1778-1787 Jan Jacobsz. Danens, Firma Jan Danens Jacobsz.
1787-1790 Adam Schouten
1790-1791 Meindert van der Heijden
1791-1797 Adam Schouten
1791-1797 Klaas de Jong (in huur)
1797-1802 Hendrika Sparnaay, weduwe Adam Schouten
1797-1802 Klaas de Jong (in huur)
1802-1806 (weduwe) Klaas de Jong
1800-1806 Jacobus Collinee (in huur)
1806-1839 Jacobus Collinee
1830-1835 Johannes Broer (in huur)
1839-1839 Willem van Hork (in gebruik)
1839-1880 Frans Simon Sparnaaij
1880-1902 Firma F.S. Sparnaaij & Zonen
Ca 1710-1730, Gouda ? Gevonden in Friesland
De molen heeft een opvallende grote 'vang' : net zoals het model hieronder dat ook in Friesland gevonden is ..
Ca 1710-1730, gevonden in Friesland
Ca 1730-1760, Gouda
Rondbodem model gemaakt tussen ca 1740 en 1800
Overgangsmodel tussen een trechter- en ovoide vorm. Ca 1740-1780
Kromkop ketel, ca 1850-1900
Een vondstengroepje, merk Molen. Slanke Ovoide modelletjes, 1 type wat groter. Ook een fragment met hielmerk springend paard, en een hielmerk met 3 bomen (?!) en een fragment trompet.
Bovenin de foto ook een hiel fragment van een leuk model kromkop, hielmerk Molen
Tussen 1839 en 1880 is het merk Molen in Gouda in eigendom geweest bij Frans Simon Sparnaaij. Daarna tussen 1880 en 1902 bij de Firma F.S. Sparnaaij en Zoonen (ref * 14)
Bijzondere 6 kantige pijpenkop. Ca 1740-1770. Ongerookt, gevonden in Alphen aan de Rijn. Waarschijnlijk ook daar gemaakt
De pijpmakers in Alphen aan den Rijn waren niet gebonden aan de regels van het goudse pijpmakersgilde, en kopieerden in vrij grote mate goudse merken en namen. In vele gevallen werden dezelfde
merken als in Gouda gebruikt, en in een aantal gevallen werden zelfs de namen van de goudse pijpmakers in verbasterde/ zeer gelijkende vorm op de steel overgenomen (ref *20).
Voorbeeld hiervan is het gebruik van het merk molen en klaverblad door Philip Hoogenboom, die tussen ca 1711 en 1764 in Aarlanderveen werkzaam was (ref *20)
Er zijn fragmenten bekend van pijpjes met het merk molen, en op de steel de naam I.DANEN, een duidelijke verbastering van de gouwenaar Jan en Jacob Danens, die in diezelfde tijd het merk molen in Gouda in gebruik hadden.
Het is ook bekend dat Alphens pijpmakers het gouds wapen als bijmerk toepasten met in de middenbalk een paar extra stippen.
Onderstaand pijpje met het merk molen dateert van vlak na het midden van 1700 en heeft als bijmerk een wapen dat op dat van Gouda lijkt (de series van 3 sterren linke en rechts van de middenbalk), maar niet is (aan de middenbalk zijn stippen toegevoegd). Dit pijpje zal dus in Alphen geproduceerd zijn, waarschijnlijk door Philip Hoogenboom
Onderstaande modelletjes zijn gevonden in de buurt van Leeuwarden, en lijken daar in de buurt ook gemaakt. Opvallend is het nummer 4 op de zijkant van de hiel.
Het tweede model heeft een letter B in spiegelbeeld op de zijkant van de kop, de ene het merk Molen en de ander het merk Slang. Ook deze pijpjes lijken een lokaal product.
Periode 1720-1740.
Onderstaand een aantal 18e eeuwse pijpen waarop een molen is afgebeeld. In deze gevallen vertegenwoordigd de molen niet het merkteken van de pijpmaker, maar wordt gezien als versiering. Vaak vinden we het merk van de maker op dergelijke pijpen als aparte initialen of afbeeldingen terug (bv zittende kat in de deuropening van de molen)
Een vondstengroepje in stortgrond in Alphen. Ovoide pijpen met hielmerk 26, hielmerk both, kromkopjes met melkmeid , molen, een koning David achtig merk en een 3 tal slanke knorren zonder merk
In 1758 vertrok de Dordtenaar Egbert van Harssevoort naar Antwerpen en begon daar met het maken van kleipijpen. Hij is tussen 1758 en circa 1796 in Antwerpen actief geweest en het lijkt erop dat hij meerdere merken gebruikte.
Het merk HSV komt voor op goedkope zijmerkpijpjes die voorzien zijn van een gekroonde vis. Ook worden de merken H gekroond, EHZ en Molen (als hielmerk op ovale pijpen) aan hem toegeschreven. (ref *35)