Zwolle (en omstreken)

In dit hoofdstukje een overzicht van typisch Zwolse (of in ieder geval Oost Nederlandse) kleipijp produkten. Een aantal zijn gevonden in Zwolle en beschreven in het artikel :  ref ; Kleipijpen, Vondsten uit de Kleine Aa, artikel onbekende publicatie,Johan Ekkel  *ref .10).

Een andere groep is gevonden in Kampen en omstreken. Het is niet in alle gevallen duidelijk waar de pijpen exact gemaakt zijn. Beide vondstgroepen worden gekenmerkt door een relatief groot percentage pijpen van lokale oorsprong (Zwolle, Kampen, Deventer enz) maar ook uit andere plaatsen als Gouda, Amsterdam enz.

 

In dit hoofdstuk in ieder geval de pijpen die naar Zwolle te herleiden zijn, en een aantal waarvan door vormgeving, uitvoering enz het vermoeden kan worden uitgesproken dat ze in Oost Nederland of zelfs Zwolle gemaakt zijn.

Een groepje 17e eeuwse pijpen, gevonden in Zwolle. De 5 links zijn gezien hun kenmerkende vorm in Zwolle of in andere steden in het oosten gemaakt (Kampen, Deventer, Zutphen, Meppel ?!). De meest rechtse is waarschijnlijk een later, gouds produkt (hielmerk HW).

Ca 1650-1680, Zwolle


Het merk AH is bekend vanuit Zwolle (*2) ; Jan Haddis was als pijpmaker actief rond ca 1650, waarna er rond 1675 een vermelding van Abraham Haddis voorkomt

 

Hielmerk TR met een tweetal stippen. Gevonden in de omgeving van Zwolle.


Pijpmakers & Merken

 

AH ; Jan Haddis / Abraham Haddis ca 1675. Zwolle  

FVV ; Frans van Veen sr (ca 1713-1733). Zwolle, Frans van Veen jr. (ca 1793-1811)

AVV ; Adolf van Veen (ca 1737-38). Zwolle

IVV ; Jacobus van Veen, zoon van Frans (ca 1740-1750)

FVV ; Frans van Veen, zoon van Jacobus (ca 1760)

 

 

ref ; Kleipijpen, Vondsten uit de Kleine Aa, artikel onbekende publicatie,Johan Ekkel (*10)

Vissers en Vissen

Zittende visser, ca 1720-1740
Zittende visser, ca 1720-1740
FVV ; Frans van Veen sr. ca 1713-1733 (ref *JVO)
FVV ; Frans van Veen sr. ca 1713-1733 (ref *JVO)

Afbeelding van het wapen van Utrecht, geflankeerd door twee staande leeuwen. Waarschijnlijk gemaakt voor de verkoop naar het dichtbij gelegen Utrecht dat vanwege haar omvang een grote markt moet zijn geweest.


Tussen ca 1696 en 1740/50 is in Zwolle de pijpmaker Baltus Kroon werkzaam geweest. Pijpen met de letter K worden aan hem toegeschreven

Molen, Leeuw in Hollandse Tuin, Fortuin


De letter K

De herkomst en fabrikant van de letter K zijn niet bekend. Deze versiering is wel specifiek naar Zwolle te herleidenin de periode 1720-1750 (*9). Soortgelijke initialen of losse lettermerken op het midden van trechtervormige ketels zijn niet bekend uit andere plaatsen.

De K komt meestal op de linkerzijde voor, maar ook 'ondersteboven' (of  spiegelschrift).


Dezelfde K treffen we ook op zogenaamde typisch Zwolse knorrenpijpen aan, en eveneens in combinatie met een afbeelding van een staande visser met harpoen en vis

Trechter vormige kleipijp met de letter K in spiegelschrift op de rechterzijde van de ketel.


Zwolse Melkmeid

De melkmeid is bekend van lokale Zwolse produkte, begin 1700 (ca 1710), of onderstaand model daadwerkelijk zwols is, is niet met zekerheid te zeggen


Zwolse Knorren

Lettermerken op zijkant

Gekroonde VR uit Zwolle ?!

Artikeltjes

Publicatie van A. Carmiggelt ; Zwolse pijpenmakers en hun producten, 1980

 

 

Zwollle, Carmiggelt
Publicatie van A. Carmiggelt ; Zwolse pijpenmakers en hun producten, 1980
Zwolle003.pdf
Adobe Acrobat document 4.1 MB

Download PDF

Kleipijpen, Vondsten uit de Kleine Aa
Scan van artikel Johan Erkel, onbekende publicatie over kleipijp vondsten in Zwolle
ErkelZwolle001.pdf
Adobe Acrobat document 7.1 MB

Artikel in PKN Blad nr 111, Januari 2006, Kleipijpen gevonden te Zwolle door Jan van Oostveen

 

Klik op onderstaande link naar digitale PKN Archief, op http://www.tabakspijp.nl/archief/archief-pkn-publicaties, PKN Blad nr 111, pagina 417

 

http://arjandehaan.com/flippingbook/81-139/index.html#/417/zoomed

Scan uit 'De Kleipijp als Bodemvondst, Jubileumuitgave PKN 1988

 

Artikel 'Zwolle' door A. Carmiggelt.

 

In deze zelfde uitgave ook uitgebreide beschrijvingen van pijpen uit andere nederlandse productie centra (Alphen, Amsterdam, Deventer, Enkhuizen & Hoorn, Gorinchem, Gouda, Groningen, Kampen, Leeuwarden, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam en Schiedam, Schoonhoven, Utrecht)

Door A Carmiggelt, PKN Jubileum uitgave 1988
Zwolle001.pdf
Adobe Acrobat document 3.7 MB

Artikel in PKN Blad nr 29, 1984, Over pijpen potten en ringen gevonden in Zwolle door A. Carmiggelt

 

Klik op onderstaande link naar digitale PKN Archief op http://www.tabakspijp.nl/archief/archief-pkn-publicaties/, PKN blad nr 29, pagina 306


Laatste Nieuwe

13/3; Een paar complete en bijna complete 17e eeuwers

12/3; Gouds pijpje uit de vroege 18e eeuw met fraai getordeerde steel

10/3; Het Wapen van Friesland

23/1: Weer wat pijpen uit de collectie op foto gezet waaronder weer leuke hiel-merken. 

20/1: Twee fraaie dubbele krulpijpen (VIVAT DE PRUYSE) van Marinus van Duyn, tussen circa 1885 en 1925 gemaakt.


14/1: Wat leuke pijpjes gevonden in Rotterdam

13/1: Pijpjes van de eerste plastic materialen en bakeliet.

12/1: Pijpje van Martinus van Duijn.

19/12: De afgelopen maanden een paar hele fraaie pijpen van meerschuim kunnen toevoegen.

21/5 : Het IJzeren Kruis

8/12 : De pijpenmakers van Schoonhoven is het resultaat van ruim twee jaar archief onderzoek. Een 432 pagina's tellend boek dat een geheel nieuwe blik werpt op de industrie in deze stad en ruim 120 makers in detail belicht. Heel veel tot op heden onbekende informatie.