Pijpen met tekstlinten zijn doorgaans gemaakt voor genootschappen en verenigingen die hun oorsprong vinden in een maatschappelijke periode die we 'de Verlichting' noemen. De Verlichting wordt gezien als een van de pijlers van de Westerse beschaving die de doorslag gaf in de wording van de moderniteit via processen van individualisering, emancipatie, feminisme, secularisering en globalisering. Het gelijkheids beginsel,  de mensenrechten en burgerrechten vinden er hun wortels, evenals het liberalisme en socialisme (wiki).

In tekstlint 'CONCORDIA', hielmerk M gekroond.

In tekstlint 'Bellevue Concordia', hielmerk 59 gekroond,ca 1830-1860, Joost Sparnaaij.

Societeitspijp met tekst 'TOT NUT VAN T ALGEMEEN'

Hielmerk 46, ca 1784-1860 Gouda

Bovenstaande pijp is waarschijnlijk gemaakt voor het 'Logement' de Beurs, dat in 1816 in Gorinchem werd geopend. Hielmerk 96 gekroond.

Onderstaand pijpje heeft de tekst 'VRY MACON' en hielmerk 46. Is gevonden in Leeuwarden waar in 1782 de vrijmetselaarsloge 'De Friesche Schouw' werd opgericht.

Ultrajectina is een vrijmetselaarsloge gevestigd in Utrecht, onder obediëntie van het Grootoosten der Nederlanden. Ultrajectina is in 1830 opgericht. Onderstaande pijp heeft een tekstlint met daarop ULTRAJECTINA, en zal tussen circa 1830 en 1800 in Gouda gemaakt zijn.

In 1788 werd door de welgestelde burgers van Amsterdam, geinteresseerd in Kunst en Cultuur, de societeit Felix Meritis opgericht in een pand aan de Keizersgracht 1788. Het societeitsgebouw werd vanaf dat moment gebruikt als ' tempel van verlichting en verbreding' ; er vonden bijvoorbeeld concerten en literaire en culturele bijeenkomsten plaats.

In 1889 kwam aan de societeit een einde. Het heeft vervolgens tot 1988 geduurd voordat de Felix Meritis Stichting werd opgericht en heden ten dage fungeert zij als een Europees centrum voor Kunst en Cultuur (www.felix.meritis.nl)

Afbeelding van Minerva, met tekst ACAD(emia):LUDGD(uno):BATAV(ee). Leidse Universiteitspijp. Hielmerk ES gekroond. Gouda, ca 1784-1880

Wapen van Utrecht in een 'zon', met tekst SOL JUST(itiae) ILL(ustra) NOS. Het motto van de Universiteit van Utrecht. Hielmerk sleutels/ wapen van Leiden.

Fraaie kleipijp gemaakt voor het Kunstenaarsgenootschap Arti et Amicitiae dat in op 3 december 1839  officieel opgericht  werd in koffiehuis de Karseboom in de Kalverstraat. De oprichters hadden drie doelen voor ogen: bevordering van de kunsten, verbetering van de sociale en economische positie en verbroedering van kunstenaars. ‘Kunst en vriendschap’ was de spreuk waarmee genodigden die vergadering konden bijwonen. De leus van de vereniging werd ‘gelijkheid, openhartigheid en vrolijkheid.’ De pijp zal gemaakt zijn tussen circa 1840/1850 en 1900. Hielmerk 59 gekroond.

Onderstaand pijpje heeft de tekst ; "De Tweede Willemsmoed waaraan wij nu gedenken moge door zijn dapperheid de vrede aan ons schenken". Het lijkt een 50 jarig herdenkings pijpje, wellicht nav de overwinning op Napoleon bij Waterloo in 1815 ?! Willem II maakte deel uit van de alliantie die Napoleon versloeg (zie ook ander pijpje ; Willem II Overwinnaar van Napoleon).

Hielmerk 52 gekroond. Ervan uitgaande dat dit pijpje in 1865 is gemaakt dan zal dit afkomstig zijn van Jan de Gidts, die tussen 1861 en 1895 het merk gekroonde 52 gebruikte in Gouda (ref *14).

Onderstaand pijpje is aardig, vanwege een geschil dat diende in 1877 tussen de Goudse pijpmaker G.J. Wagenaar en Pieter Goedewaagen. Deze laatste hield het merk DW en maakte bezwaar tegen het feit dat Wagenaar de letters D en W gebruikte op zijn pijpen gemerkt met 56 gekroond. Hoewel de uitkomst van het geschil niet duidelijk werd, lijkt het dat Wagenaar moest inbinden en de letters G en W plaatste.

Hier een serie pijpjes met voornamelijk teksten op de kop. Dit zijn reclame pijpjes, zie hiervoor het hoofdstuk 'Reclame pijpen'