Claypipes.nl
17e eeuw - Versierde pijpen (1e helft 1600)
In dit hoofdstuk zijn de oudste, versierde kleipijpen ondergebracht. De versieringsthema's op de oudste pijpen die in Nederland gemaakt werden zijn weliswaar niet erg divers, maar daarom niet minder bijzonder. Met name de versierde pijpen die zo tussen circa 1600 en 1650 gemaakt zijn zijn schaars. De meest bekende zijn de zogenaamde 'Barok' pijpjes die uitbundig versierd zijn met vooral florale motieven en natuurlijk de 'Jonas' pijpen die het bekende verhaal van Jonas in de walvis verbeelden.
Op deze pagina dus aandacht voor de volledig versierde pijpen uit de eerste helft van de 17e eeuw, met links naar aparte pagina's voor pijpjes met verschillende stijlen barok en Jonas versiering.
Slangen-/Snoeken bek versiering op erg vroeg, klein modelletje
Onderstaand een zeer vroeg pijpje, geheel versierd met een snoekebek (of zeemonster) die vanuit de steel in de kop overgaat. Deze snoek was in de 17e eeuw een populair versieringsthema en was een vast onderdeel van de versiering bij de bekende Jonaspijpen. Ook op de stelen van barokpijpen komt de snoek of een zeemonster voor. In de 18e eeuw gaan we dan weer 'snoekebekken' zien onderaan de kop, maar aangezien de ketels dan een stuk groter zijn, materialen en kunde behoorlijk ontwikkeld waren in vergelijking met de 17e eeuw, zijn dit eigenlijk niet meer vergelijkbare modellen. het thema is echter wel gebleven. Onderstaand pijpje zal tussen circa 1600 en 1620 gemaakt zijn.
Huwelijk Prins Frederik Hendrik en Amalia van Solms
Pijpje ter gelegenheid van het huwelijk tussen Prins Frederik Hendrik en Gravin Amalia van Solms in 1625. Waarschijnlijk in Gouda gemaakt rond deze periode, circa 1625-1635. Hielmerk 5 bladige roos
Barokke versieringen met rozen
Pijpen met een zogenaamde 'barokke' versiering met een gekroonde bloem of bloem op steel als voornaamste versieringselement zijn op een aparte pagina ondergebracht.
Barokke versieringen met bladeren
Een bijzondere groep 17e eeuwse pijpen wordt gevormd door die met een ontwerp waarbij de ketel als een knop uit een viertal kelkbladen vanuit de steel lijkt te ontspruiten. Dergelijke versieringen zijn in het algemeen tussen circa 1630 en 1645 te plaatsen. Verschillende modellen met dergelijke versiering zijn op een aparte pagina ondergebracht.
Leeuwarden, Hendrik Jalissen
Pijpje met aan beide zijden van de ketel een opvallend ruit kader met daarin een bloem met vier bladen. Op de steel de letters H en I. Gemaakt in Leeuwarden tussen ca 1640 en 1650 door de pijpmaker Hendrik Jalissen (ref *2). Zie ook merk HI.
Een Leeuw uit Utrecht
Fraai pijpje versierd met bloem- ranken en staande leeuw aan beide zijden. Utrechtse maker, waarschijnlijk ter gelegenheid van de vrede van Munster (1648) (ref *11)
Jonas pijpen
17e eeuwse pijpjes versierd met mannengezicht en snor en baard naar de roker toegericht (zgn. 'Jonas' pijpjes) zijn in een apart hoofdstuk ondergebracht
Een Duits engelengezichtje uit 1665
Onderstaand pijpje met engelengezicht versiering (Putto) en de op de steel aangebrachte datering '16 65' is afkomstig uit Duitsland. Gevonden in Leiden en qua afmeting, vorm en versiering een typisch Duits product.
Dit pijpje is beschreven in een artikel in het Jaarboek van de PKN in 2013.
Zie ook het digitale archief van de PKN.
Een groen geglazuurde uit Duitsland
Een volledig geglazuurd pijpje uit het tweede deel van de 17e eeuw dat gevonden is in de Amstel en gemaakt in Zuid Duitsland. Opvallend is het grotere en grovere formaat in vergelijking tot zijn Nederlandse tijdgenoten, en de rechte snijfilt. Deze eigenschappen zijn terug te voeren op het feit dat in de 17e eeuw in (Zuid-) Duitsland, verkoop van tabak en ook het maken van pijpen onder een staatsmonopolie vielen, en het beroep van onafhankelijke pijpmaker daar niet bestond. Het waren vooral pottenbakkers die pijpen maakten.
Een artikel over bovenstaand pijpje is verschenen in het Jaarboek 2015 van de PKN.
Een Noord Amerikaanse uit ca 1650
Onderstaand pijpje, gevonden in Noord Holland, is gemaakt in Noord Amerika rond 1650 ; een zogenaamde 'chesapeake' pijp. Klik hier voor meer info
Verschillende Wapenschilden
Leidse Wapenschilden en Leidse koppen
Een apart hoofdstuk voor leidse, versierde kleipijpen is hier te vinden.
Ook daterend van ca 1650, een zogenaamde 'Ottomaanse' pijp, ook hier in Nederland gevonden. Klik hier voor meer info
Een Ottomaanse pijp uit ca 1650
Laatste Nieuwe
17/9: de brocanterie heeft weer wat leuke pijpjes opgeleverd.
1/7: Veel nieuwe foto's van vooral verschillende merken toegevoegd.
21/4: Een erg scherp uitgevoerde 'rustende herderin met een schaapje' van de Goudse pijpenmaker Wagenaar.
12/3; Gouds pijpje uit de vroege 18e eeuw met fraai getordeerde steel
23/1: Weer wat pijpen uit de collectie op foto gezet waaronder weer leuke hiel-merken.
8/12 : De pijpenmakers van Schoonhoven is het resultaat van ruim twee jaar archief onderzoek. Een 432 pagina's tellend boek dat een geheel nieuwe blik werpt op de industrie in deze stad en ruim 120 makers in detail belicht. Heel veel tot op heden onbekende informatie.
