In Vogelvlucht door Kleipijpenland

Nederlandse 17e eeuwse bodemvondsten ; de Nederlandse kleipijpen industrie vangt zo rond 1600 aan. De kenmerkende 'kleine pijpenkopjes', glad of met versiering, de bekende 'Jonas' of 'Sir Walter Raleigh' gezichtspijpjes en wat verschillende versieringen zijn in deze groep onder gebracht, ook complete, gelijmde pijpen die het resultaat zijn van beerput vondsten.

 

In het hoofdstuk 17e eeuw vooral de 'klassieke modellen' met grotere, platte hiel, vaak voorzien van een merk. Tegen het eind van de 17e eeuw gaan de koppen wat groter worden, we zien dan het zogenaamde 'trechtermodel'. Trechter modellen met duidelijk 'platte, rechte' hiel zijn nog in dit hoofdstuk ondergebracht, hoewel we hier vaak eigenlijk al over het begin van de 18e eeuw kunnen spreken.

 

Ook een apart hoofdstukje over de Leidse pijpmakers, en 'de pottenbakker' met wat gerelateerd materiaal ; geglazuurde 17e eeuwers, misbaksels enz 

17e eeuwse Pijp met steelversiering
17e eeuwse Pijp met steelversiering

 

De 18e eeuw in Nederland ; vooral zogenaamde trechtermodellen, diverse compleet versierde koppen, en erg veel pijpen met een merk of versiering op de zijkant van de kop.

Tegen het einde van de 18e eeuw worden de koppen weer groter, en gaan we de zogenaamde 'ovoide' modellen zien, al dan niet geheel versierd met fraaie reliefversieringen of andere. Deze modellen gaan ook de 'overloop' naar de 19e eeuw vormen

In de 19e eeuw is het vooral Gouda waar pijpen geproduceerd worden in Nederland. Tegen het tweede deel gaan we een enorme variatie zien, en aan het einde van 1800 gaat het dan duidelijk op zijn einde lopen met de pijpenindustrie.

 

Ovoide modellen met relief versiering, met tekstlinten, figuraal versierde pijpen enz enz. Ook apart gegroepeerd zijn de zogenaamde Izabe modellen, Polka pijpen, elleboog pijpen en bv Hoorn modellen.

Daarnaast gaan we ook fraai geemailleerde pijpen zien met typisch Hollandse delfts blauwe of gekleurde versiering.

 

Tevens aparte aandacht voor de pijpmakers Prince & van Rijst, simpelweg omdat ik daar wat leuk spul van heb

In de 20e eeuw zijn de laatste pijpmakerijen in Nederland nog actief, zo tot de tweede wereld oorlog maar dan is het zo'n beetje over.

Goedewaagen, van der Want, maar ook De Jong, Van der Duim en een klein beetje Trumm Bergmans.

 

Schaatspijpjes, doorrokers, gegoten pijpen en ook heel veel complete exemplaren.

 

Ook verpakkingsmaterialen, reclame materiaal en diverse catalogi

 

Het Buitenland

In met name Engeland, Frankrijk, Belgie en Duitsland is de kleipijpenindustrie ook vrij groot geweest. Reeds in de 17e en 18e eeuw zien we al vrij veel im- en export, maar vooral tegen het eind van 1800 draaien in al deze landen diverse grote fabrieken op volle toeren. Vaak met geheel eigen, kenmerkende producten. Uit Frankrijk vooral wat Gambier en Bonnaud, uit Duitsland vooral pijpen uit het Westerwald, Engeland zowel 17e eeuwse bodemvondsten als 70-er jaren en van alles wat er tussen zit een beetje. Uit Belgie wat bodemvondsten en eind 1800/begin 1900 materiaal.

 

Uit zowel Frankrijk en Duitsland met name wat ingescande catalogi en reclame materiaal

 

 

Laatste Nieuwe

17/9: de brocanterie heeft weer wat leuke pijpjes opgeleverd.

1/7: Veel nieuwe foto's van vooral verschillende merken toegevoegd.

21/4: Een erg scherp uitgevoerde 'rustende herderin met een schaapje' van de Goudse pijpenmaker Wagenaar.

21/4; Jacob van Wingender Knoedgen (Belgie) : l'Union fait la force.

04/4; Een fraaie rekening van de firma Wingender Knoedgen uit 1868.

13/3; Een paar complete en bijna complete 17e eeuwers

12/3; Gouds pijpje uit de vroege 18e eeuw met fraai getordeerde steel

23/1: Weer wat pijpen uit de collectie op foto gezet waaronder weer leuke hiel-merken. 

8/12 : De pijpenmakers van Schoonhoven is het resultaat van ruim twee jaar archief onderzoek. Een 432 pagina's tellend boek dat een geheel nieuwe blik werpt op de industrie in deze stad en ruim 120 makers in detail belicht. Heel veel tot op heden onbekende informatie.